APA-richtlijnen (7e): AI

Als je GenAI gebruikt in je onderzoek, dien je dit te vermelden. De lezers van je onderzoeken moeten namelijk kunnen begrijpen en beoordelen hoe jij je onderzoek hebt uitgevoerd en wat de rol van GenAI daarin is. Je kunt op verschillende manieren verwijzen naar GenAI, afhankelijk van de rol die GenAI inneemt in je onderzoek. 

Let op: 

• Je bent als onderzoeker verantwoordelijk om de output van GenAI te verifiëren voordat je dit opneemt in je onderzoek. 
• Je dient vertrouwelijk om te gaan met gegevens. Wees dus altijd alert op de gegevens die je invoert; voer alleen werk in dat vrij is van auteursrechten en dat geen persoonsgegevens bevat. 
• Wees transparant over het gebruik van GenAI. Vermeld dat je GenAI hebt ingezet, waarvoor en hoe. 

Verwijzen naar een specifieke GenAI-chat

Je verwijst op deze manier als je specifieke chat relevant is voor de lezer van je onderzoek. 

Bronnenlijst

In je bronnenlijst verwijs je als volgt: 

De ontwikkelaar van de tool. (jaar, maand, dag). Titel van de GenAI-chat. [Generatieve AI-chat]. Naam van de tool. URL naar GenAI-chat

• Ontwikkelaar: de organisatie die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van de tool.
• Datum: het moment waarop de chat heeft plaatsgevonden.
• Titel van de chat: soms kun je de titel van het gesprek aanpassen, je mag dit doen om duidelijk te maken wat het onderwerp van het gesprek is. 
• Omschrijving: je beschrijft tussen blokhaken om wat voor type tool het gaat. Dit kan een chat zijn, maar ook een afbeelding of video.
• Bron: je benoemt eerst de tool of de naam van het model, daarna de URL naar de specifieke chat. 

Voorbeeld: 

OpenAI. (2025, 21 augustus). High school grammar concepts [Generatieve AI-chat]. ChatGPT. https://chatgpt.com/share/68a77b60-0ee4-800c-9acc-cd3fd573c311

Lopende tekst 

In de lopende tekst verwijs je als volgt: 

naam tool (organisatie, jaar)

Voorbeeld:

Ik heb ChatGPT (OpenAI, 2025) gebruikt om mijn interviewvragen te herschrijven zodat het aansluit bij het taalniveau van kinderen in de bovenbouw van de basisschool. 

Verwijzen naar een GenAI-tool. 

Je verwijst op deze manier als je de lezer wilt informeren over de tool die je hebt gebruikt, maar niet wilt verwijzen naar de specifieke chats. Bijvoorbeeld wanneer je je eigen werk hebt herschreven op basis van de feedback van GenAI en je je lezers niet alle eerdere versies van je werk wilt meegeven. Of, wanneer je GenAI hebt gebruikt om artikelen te vertalen, het originele stuk neem je dan op in de bronnenlijst en niet de vertaling van GenAI. Of, wanneer het toevoegen van specifieke chats ervoor kan zorgen dat de privacy van respondenten niet kan worden gewaarborgd, bijvoorbeeld als je respondenten voor je onderzoek gebruik hebben gemaakt van GenAI. Bovendien zou het opnemen van al deze unieke chats zorgen voor een lange, onoverzichtelijke bronnenlijst. 

Bronnenlijst

De ontwikkelaar van de tool. (jaar). Naam van de tool [Large language model]. URL naar de AI-tool. 

• Ontwikkelaar: de organisatie die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van de tool. 
• Datum: het jaar waarin de tool voor het laatst is geüpdatet. 
• Naam van de AI-tool (bijvoorbeeld Copilot), of naam van het model (bijvoorbeeld Copilot GPT-5) 
• Omschrijving tussen blokhaken, op dit moment wordt vooral [Large language model] gebruikt. 
• Bron: URL naar de AI-tool

Voorbeeld: 

OpenAI. (2025). ChatGPT [Large language model]. https://chatgpt.com/

Lopende tekst 

In de lopende tekst verwijs je als volgt: 

naam tool (organisatie, jaar waarin tool voor het laatst werd geüpdatet)

Voorbeeld:

Ik heb ChatGPT (OpenAI, 2025) gebruikt om mijn werk te controleren op spelling. 

De conversaties en prompts bewaar je voor je eigen administratie. Soms is het voor de lezer van je onderzoek ook inzichtelijk om de prompts te zien. Hierdoor verhoog je de transparantie van je onderzoek en het helpt de lezer om te begrijpen hoe je GenAI hebt ingezet. 

Je kunt de prompt beschrijven in de tekst, waarbij je ook benoemt welke aanpassingen je hebt gemaakt. Je plaatst dit in de methode of op de plaats waar je de specifieke gegenereerde content toont. 

Ook kan het behulpzaam zijn om prompts of conversaties op te nemen als bijlage. Zo geef je de lezer inzicht in het proces. Vergelijk het met kwalitatief onderzoek waarbij je interviews hebt afgenomen. Je bewaart zelf alle transcripten voor eigen administratie en je voegt één transcript toe als bijlage van je onderzoek zodat de lezer een indruk krijgt. 

AI is in ontwikkeling. De richtlijnen om naar GenAI te verwijzen veranderen daardoor ook regelmatig. Op dit moment is de bovenstaande informatie voornamelijk gebaseerd op de blogs van de American Psychological Association (APA) en de werkgroep APA van SURF. 

Bronvermelding: